Datavoorziening Onregelmatigheden Op de Kaart (DOOK) helpt gemeenten om signalen van mogelijke ondermijning sneller en overzichtelijker te herkennen. Door verschillende databronnen slim te combineren in één systeem, ontstaat een duidelijk beeld van bedrijvigheid, risico’s en trends. In Maassluis vertelt beleidsmedewerker veiligheid en ondermijning Tirza van Rooij hoe DOOK helpt om intuïtie te verrijken met feiten.
Als beleidsmedewerker veiligheid en ondermijning houdt Tirza van Rooi j zich bezig met beleid, advisering en de uitvoering van integrale controles. Zij ziet DOOK als een hulpmiddel om een nieuwe manier van werken te versterken. “We willen de aanpak van ondermijning steeds meer datagedreven maken, in plaats van alleen af te gaan op onderbuikgevoel. DOOK helpt ons daarbij. Het biedt overzicht en laat zien welke ondernemingen er zijn gevestigd, waar ze zitten en welke patronen daarbij opvallen.”
Een concreet voorbeeld is de analyse van bedrijventerreinen. Begin dit jaar stelde de gemeente risicomatrixen op om inzicht te krijgen in mogelijke kwetsbaarheden. “Met DOOK kunnen we daar nu een verdiepingsslag in maken. De tool geeft ons de mogelijkheid om data te analyseren en onregelmatigheden te ontdekken. Daardoor zien we beter of de werkelijkheid overeenkomt met het beeld dat we als gemeente hebben.”
Sinds juni 2025 gebruikt Maassluis DOOK en de eerste ervaringen zijn positief. Het grootste voordeel is volgens Tirza het overzicht. “In één applicatie komen meerdere informatiebronnen samen. Je hoeft niet meer apart gegevens te verzamelen. Dat scheelt tijd en maakt het werk overzichtelijker.”
Wat daarbij vooral waardevol is, is dat alle relevante data eenvoudig kan worden geëxporteerd en dat je met een simpele selectie van een SBI-code meteen op de kaart ziet waar die ondernemingen gevestigd zijn. “Die combinatie van overzicht en praktische toepasbaarheid maakt DOOK echt sterk.”
DOOK helpt Maassluis ook om beter zicht te krijgen op bedrijvigheid in de gemeente. “We zien nu duidelijk welke branches veel vertegenwoordigd zijn op bepaalde plekken, of er opvallend veel inschrijvingen op één adres zijn, en of dat overeenkomt met ons eigen beeld. Dat maakt onze aanpak concreter en beter onderbouwd.”
Voor collega-gemeenten heeft Maassluis een duidelijk advies: “Gebruik DOOK om je onderbuikgevoel te toetsen. Vaak denk je als gemeente te weten wat er speelt, maar de data kunnen dat beeld bevestigen of juist verrassen. Het helpt om keuzes en controles beter te onderbouwen.”
De grootste meerwaarde van DOOK is volgens Tirza het samenbrengen van informatie in één overzicht. “Je ziet in één oogopslag hoe ondernemingen in je gemeente verdeeld zijn. Dat geeft rust, duidelijkheid en helpt om efficiënter te werken. En het maakt het makkelijker om risico’s en trends tijdig te signaleren.”
Kortom: Maassluis gebruikt DOOK om de stap te zetten van intuïtie naar feiten. Daarmee wordt de aanpak van ondermijning niet alleen slimmer, maar ook beter onderbouwd. Zoals Tirza het samenvat: “DOOK helpt ons om data te gebruiken waar we voorheen vooral op gevoel vertrouwden. Dat maakt ons werk effectiever en toekomstbestendig.”
Gemeenten kunnen zich aanmelden via de vernieuwde projectpagina DOOK, of contact opnemen met het projectteam via dook@vng.nl.